MPSC Current Affairs | Chalu Ghadamodi | 07 October 2022
साहित्यातील नोबेल पारितोषिक 2022
– फ्रेंच लेखिका अ‍ॅनी एरनॉक्स यांना 2022 सालचा साहित्यातील नोबल पुरस्कार जाहीर झाला आहे.
– एरनॉक्सला धैर्य आणि नैदानिक तीक्ष्णतेसाठी पुरस्कार देण्यात आला आहे ज्याद्वारे तिने वैयक्तिक स्मरणशक्तीची मुळे, विसंगती आणि सामूहिक प्रतिबंध उघड केले आहेत.
– 2019 मध्ये तिच्या ‘द इयर्स’ या पुस्तकासाठी तिला आंतरराष्ट्रीय बुकर पुरस्कारासाठीही नामांकन मिळाले होते.
रसायनशास्त्रातील नोबेल पारितोषिक 2022
– रॉयल स्वीडिश अ‍ॅकॅडमी ऑफ सायन्सेसने 5 ऑक्टोबर 2022 रोजी कॅरोलिन आर. बर्टोझी, मॉर्टन मेल्डल आणि के. बॅरी शार्पलेस यांना रसायनशास्त्रातील नोबेल पारितोषिक 2022 ने सन्मानित करण्याचा निर्णय घेतला आहे.
– क्लिक केमिस्ट्री आणि बायोर्थोगोनल केमिस्ट्रीच्या विकासासाठी हा पुरस्कार दिला जाईल.
– रसायनशास्त्रातील नोबेल पारितोषिक कठीण प्रक्रिया सुलभ करण्याबद्दल आहे.
– पारितोषिकाची रक्कम 10 दशलक्ष स्वीडिश क्रोनरची आहे जी विजेत्यांमध्ये समान रीतीने वाटली जाईल.
– क्लिक केमिस्ट्रीमध्ये दोन सिंथेटिक रेणू जलद आणि अपरिवर्तनीयपणे एकत्र करणाऱ्या प्रतिक्रियांचा समावेश होतो.
– शक्तिशाली कॅन्सर थेरपीच्या सुरू असलेल्या क्लिनिकल चाचण्यांमध्ये थेट रुग्णांमध्ये क्लिक केमिस्ट्रीचा वापर केला जातो.
माजी जर्मन चांसलर अँजेला मर्केल यांनी UNHCR चा नॅनसेन शरणार्थी पुरस्कार जिंकला
– माजी जर्मन चांसलर अँजेला मर्केल यांनी सीरिया संकटाच्या शिखरावर शेकडो हजारो हताश लोकांचे संरक्षण सुनिश्चित करण्यासाठी त्यांच्या “नेतृत्व, धैर्य आणि करुणा” साठी संयुक्त राष्ट्रांच्या निर्वासितांसाठी (UNHCR) प्रतिष्ठित नॅनसेन पुरस्कार जिंकला.
– फ्रिडटजॉफ नॅनसेन यांना 1922 मध्ये शांततेचा नोबेल पुरस्कार मिळाल्यापासून 2022 हे शतक (100 वर्षे) आहे.
– नॅनसेन पासपोर्टच्या निर्मितीला 100 वर्षे पूर्ण झाली, निर्वासितांसाठी एक ओळख दस्तऐवज ज्याने पासपोर्ट धारकांना कामाच्या शोधात सीमा ओलांडण्यास सक्षम केले.
– नॅनसेन पुरस्कार 2022 आफ्रिकेचा प्रादेशिक विजेता अहमदौ एग अल्बोहारी यांच्या नेतृत्वाखाली मॉरिटानियामधील सर्व-स्वयंसेवक अग्निशमन गट, द एमबेरा फायर ब्रिगेडला देण्यात आला.
– नॉर्वेजियन संशोधक, शास्त्रज्ञ, मुत्सद्दी आणि मानवतावादी फ्रिडटजॉफ नॅनसेन यांच्या नावावरून 1954 मध्ये स्थापित केलेला हा वार्षिक पुरस्कार आहे.
सौदी अरेबिया 2029 च्या आशियाई हिवाळी खेळांचे यजमान
– सौदी अरेबियाने आखाती अरब राज्यातील नियोजित माउंटन रिसॉर्टमध्ये 2029 आशियाई हिवाळी खेळ आयोजित करण्याची बोली जिंकली आहे.
– ऑलिम्पिक कौन्सिल ऑफ आशिया (ओसीए) ने सांगितले की, सौदी अरेबियाचे वाळवंट आणि पर्वत हिवाळी खेळांसाठी खेळाच्या मैदानात बदलले जातील.
– आशियाई हिवाळी खेळांमध्ये स्कीइंग, स्नोबोर्डिंग, आइस हॉकी आणि फिगर स्केटिंग यांचा समावेश होतो.
भारतीय आयुध निर्माणी महासंचालक म्हणून संजीव किशोर यांची नियुक्ती
– इंडियन ऑर्डिनन्स फॅक्टरी सर्व्हिस (IOFS) चे 1985 बॅचचे अधिकारी, संजीव किशोर यांनी 01-10-2022 पासून एम के ग्रॅगच्या सेवानिवृत्तीनंतर भारतीय ऑर्डिनन्स फॅक्टरीचे महासंचालक म्हणून पदभार स्वीकारला आहे.
– किशोर यांनी विविध भूमिकांमध्ये आणि विविध तंत्रज्ञानाच्या वातावरणात काम केले आहे.
– संरक्षण उत्पादन वाढविण्याच्या त्यांच्या उत्कृष्ट सेवांसाठी त्यांना संतू सहाने मेमोरियल शिल्ड आणि आयुध भूषण पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले आहे.
IITM शास्त्रज्ञ रॉक्सी मॅथ्यू कोल यांना देवेंद्र लाल मेमोरियल मेडल २०२२
– पुणे स्थित इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ ट्रॉपिकल मेटिऑरॉलॉजी (IITM) चे शास्त्रज्ञ रॉक्सी मॅथ्यू कोल यांना अमेरिकन जिओफिजिकल युनियनचे (AGU) 2022 देवेंद्र लाल मेमोरियल मेडल मिळाले आहे.
– कोल यांची पृथ्वी आणि अवकाश विज्ञानातील उत्कृष्ट संशोधनासाठी निवड झाली. त्यांना AGU चे फेलो म्हणूनही बहाल करण्यात येईल.
– AGU ही एक ना-नफा संस्था आहे जी दरवर्षी काही निवडक व्यक्तींना पृथ्वी आणि अवकाश विज्ञानातील सन्मान आणि ओळख कार्यक्रमाचा भाग म्हणून ओळखते.
– हे पदक प्राध्यापक देवेंद्र लाल यांच्या सन्मानार्थ देण्यात आले आहे, एक प्रतिष्ठित भूभौतिकशास्त्रज्ञ ज्यांचे कार्य पृथ्वी आणि अंतराळ विज्ञानाच्या विविध क्षेत्रांमध्ये पसरले आहे.
अंतराळातील पहिली मूळ अमेरिकन महिला अंतराळवीर
– अमेरिकन अंतराळवीर मरीन कर्नल निकोल मान 5 ऑक्टोबर 2022 रोजी नासाच्या प्रक्षेपणानंतर अंतराळातील पहिली मूळ अमेरिकन महिला होण्यासाठी सज्ज झाली आहे.
– ती त्या चार अंतराळवीरांपैकी एक आहे ज्यांनी फ्लोरिडा येथून मध्यरात्री आंतरराष्ट्रीय अंतराळ स्थानकासाठी उड्डाण केले.
– निकोल मान 2002 मध्ये जॉन हेरिंग्टननंतर अंतराळात प्रवास करणारी दुसरी मूळ अमेरिकन बनून इतिहास रचणार आहे.
– क्रूच्या इतर सदस्यांमध्ये जॉन कॅसाडा, कोइची वाकाटा आणि अंतराळवीर अण्णा किकिना यांचा समावेश आहे.
– हे चौघेआंतरराष्ट्रीय अंतराळ स्थानक वर 6 महिने घालवणार आहेत.
