MPSC Current Affairs | Chalu Ghadamodi | 24 September 2022
भारतीय रिझर्व्ह बँकेने लक्ष्मी सहकारी बँकेचा परवाना रद्द
– भारतीय रिझर्व्ह बँकेने महाराष्ट्रस्थित लक्ष्मी सहकारी बँकेचा परवाना रद्द केला आहे. कारण : पुरेसे भांडवल नसणे.
– बँकेच्या लिक्विडेशननंतर, प्रत्येक ठेवीदाराला रु. 5 लाख ची ठेव विमा दाव्याची रक्कम मिळेल.
– सेंट्रल बँकेच्या म्हणण्यानुसार, लक्ष्मी सहकारी बँक सध्याच्या आर्थिक स्थितीसह तिच्या सध्याच्या ठेवीदारांना पैसे देऊ शकणार नाही आणि बँकेला चालू ठेवण्याची परवानगी दिल्यास सार्वजनिक हितावर विपरित परिणाम होईल.
– बँक डेटाच्या आधारे, सुमारे 99 टक्के ठेवीदारांना त्यांच्या ठेवींची संपूर्ण रक्कम ठेव विमा आणि क्रेडिट गॅरंटी कॉर्पोरेशनकडून मिळण्याचा अधिकार आहे.
एस. जयशंकर यांनी परराष्ट्र मंत्र्यांच्या G-4 बैठकीचे आयोजन
– भारताचे परराष्ट्र व्यवहार मंत्री एस. जयशंकर यांनी परराष्ट्र मंत्र्यांच्या G-4 बैठकीचे आयोजन केले होते.
– एस. जयशंकर यांनी आयोजित केलेल्या बैठकीत ब्राझील, जपान आणि जर्मनीचे परराष्ट्र मंत्री उपस्थित होते.
परराष्ट्र मंत्री सुब्रह्मण्यम जयशंकर ब्रिक्सच्या बैठकीत सहभागी
– BRICS हे ब्राझील, चीन, भारत, रशिया आणि दक्षिण आफ्रिकेसाठी जिम ओ’नील यांनी तयार केलेले संक्षिप्त रूप आहे.
– यामागील प्रमुख संकल्पना ही होती की हे देश वर्षानुवर्षे जगातील सर्वात वेगाने वाढणाऱ्या आणि उदयोन्मुख बाजारपेठेतील अर्थव्यवस्थांमध्ये गणले गेले होते.
– या गटाचा मुख्य तुलनात्मक फायदा म्हणजे त्यांचा कमी श्रम खर्च, अनुकूल लोकसंख्याशास्त्र आणि जागतिक वस्तूंच्या तेजीच्या वेळी विपुल नैसर्गिक संसाधने.
– शाश्वत विकास उद्दिष्टांची एकात्मिक आणि संतुलित पद्धतीने अंमलबजावणी करण्याचे आवाहन मंत्र्यांनी केले.
तामिळनाडूमध्ये भारतातील पहिले डुगोंग संवर्धन राखीव अधिसूचित
– तामिळनाडूने 21 सप्टेंबर 2022 रोजी पाल्क बे मधील देशातील पहिले “डुगॉन्ग कंझर्व्हेशन रिझर्व्ह” अधिसूचित केले आहे.
– हे क्षेत्र 448 चौरस किलोमीटर क्षेत्रफळ असलेल्या तंजावर आणि पुडोकोट्टई जिल्ह्यांच्या किनारपट्टीच्या पाण्याला व्यापते.
– तामिळनाडूतील लुप्त होत चाललेल्या डुगॉन्ग प्रजाती आणि त्यांच्या सागरी अधिवासांचे संरक्षण करण्यासाठी पाल्क बे प्रदेशात “डुगॉन्ग कंझर्व्हेशन रिझर्व्ह” ची स्थापना केली जाणार आहे.
– सध्या, भारतात सुमारे 240 डुगॉन्ग आहेत आणि त्यापैकी बहुतेक तामिळनाडू किनारपट्टीवर आढळतात.
– डुगॉन्ग हे सर्वात मोठे शाकाहारी सागरी सस्तन प्राणी आहेत जे मुळात सीग्रास बेडवर वाढतात.
– वन्यजीव (संरक्षण) कायदा, 1972 च्या अनुसूची 1 अंतर्गत डगॉंग्सचे संरक्षण केले जाते.
नॅशनल सेंटर फॉर गुड गव्हर्नन्सचे नवीन DG
– गुजरात केडरचे सेवानिवृत्त अधिकारी, भरत लाल यांची नॅशनल सेंटर फॉर गुड गव्हर्नन्स (NCGG) चे महासंचालक म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे.
– गुजरात केडरचे 1988 च्या बॅचचे भारतीय वन अधिकारी भरत लाल यांनी दिल्लीत गुजरात सरकारचे निवासी आयुक्त म्हणून काम केले होते.
– डिसेंबर २०२१ मध्ये लाल यांची लोकपालचे सचिव म्हणून नियुक्ती करण्यात आली.
– नॅशनल सेंटर फॉर गुड गव्हर्नन्स (NCGG) ही भारत सरकारच्या प्रशासकीय सुधारणा आणि सार्वजनिक तक्रार विभागाच्या अंतर्गत एक स्वायत्त संस्था आहे.
– त्याचे मुख्य कार्यालय नवी दिल्ली येथे आणि शाखा कार्यालय मसुरी येथे आहे.
भारतातील पहिले यशस्वी पूर्ण हात प्रत्यारोपण केरळच्या रुग्णालयात
– भारतातील पहिले पूर्ण हात प्रत्यारोपण केरळस्थित अमृता रुग्णालयात करण्यात आले.
– 20 शल्यचिकित्सक, 10 भूलतज्ज्ञ आणि 5 सराव सत्रे करण्यात आली ज्यात 18 तासांची शस्त्रक्रिया झाली.
– हा जगातील तिसरा प्रकार आहे, अशा प्रकारचे प्रत्यारोपण यापूर्वी केवळ मेक्सिको आणि फ्रान्समध्ये केले गेले होते.
– संपूर्ण हाताच्या शस्त्रक्रियेसाठी डॉक्टरांच्या पथकाचे नेतृत्व प्लास्टिक आणि पुनर्रचना शस्त्रक्रिया केंद्राचे प्रमुख डॉ. सुब्रमणिया अय्यर आणि प्लास्टिक आणि पुनर्रचना शस्त्रक्रिया केंद्राचे प्राध्यापक डॉ. मोहित शर्मा यांनी केले.
भारतीय ऑलिंपिक संघटनेच्या घटनेत सुधारणा
– भारतीय ऑलिम्पिक असोसिएशन (IOA) च्या घटनेत सुधारणा करण्यासाठी आणि संघटनेचे निवडणूक तयार करण्यासाठी भारताच्या सर्वोच्च न्यायालयाने निवृत्त न्यायाधीश न्यायमूर्ती एल. नागेश्वर राव यांची नियुक्ती केली.
– न्यायमूर्ती राव घटनादुरुस्तीसाठी शिफारशींची मालिका घेऊन येतील आणि 15 डिसेंबर 2022 पर्यंत निवडणूक घेण्यास संस्थेला मदत करतील.
– न्यायमूर्ती चंद्रचूड यांनी IOA चे सरचिटणीस राजीव मेहता आणि IOA चे अध्यक्ष आदिल सुमारीवाला यांना 27 सप्टेंबर 2022 रोजी लुझन येथे होणाऱ्या अंतर्गत ऑलिम्पिक समिती (IOC) बैठकीत भारताचे प्रतिनिधित्व करण्याची परवानगी दिली.
भारतातील पहिले वनस्पती-आधारित मांस अमेरिकेला पाठवले
– कृषी आणि प्रक्रिया केलेले अन्न उत्पादने निर्यात विकास प्राधिकरण (APEDA) ने जाहीर केले आहे की ग्रीनेस्ट, जो एक अग्रगण्य वनस्पती प्रोटीन फूड ब्रँड आहे, त्याने भारतातील गुजरातमधून भारतातील पहिली वनस्पती-आधारित मांस निर्यात माल यूएसएला पाठवला आहे.
– APEDA निर्यातदारांना त्याच्या योजनांच्या विविध घटकांतर्गत सहाय्य करते जसे की पायाभूत सुविधा, गुणवत्ता आणि बाजार विकास.
– कृषी आणि प्रक्रिया केलेल्या अन्न उत्पादनांच्या निर्यातीला प्रोत्साहन देण्यासाठी APEDA आंतरराष्ट्रीय खरेदीदार-विक्रेता संमेलने आणि आयात करणाऱ्या देशांसोबत आभासी व्यापार मेळे देखील आयोजित करते.
